Lawrence of Arabia (1962)

İMDb Top 250 listesinde 8.5 puanıyla 64.sırada yer alan ve 1991 yılında ABD Ulusal Film Arşivi'nde koruma altına alınan Lawrence of Arabia tartışılacak türden bir film.Ünlü yönetmen David Lean tarafından 1962 yılında yapılan filmde özellikle Türkleri acımasız bir şekilde eleştiriliyor.Senaryo hatalarıyla dolu filmi izlerken taraflı yapıldığı düşüncesine kapılmamak mümkün değil.Öte yandan 7 Oscar ödüllü bir film için fazlasıyla haketmediği hissine kapılıyorum.

Filmde Arapları ayaklandırmak ve Osmanlı Devleti'ne karşı isyan çıkarttırmak amacıyla bölgeye gönderilen Teğmen Lawrence'ın Araplarla Türkler'e karşı savaşı anlatılıyor.Filmde ciddi senaryo hatası olduğunu biraz tarih okuyan herkes bilir.Öncelikle filmde gösterilen Türk savaş uçaklarının fakirlik içinde savaşan Türk ordusuna ait olması nasıl beklenebilir ? Kaldı ki bizim savaş uçaklarımız Arabistan'a bile gönderebilecek kadar fazla olsaydı neden Çanakkale Savaşı'nda bu uçakları kullanmadık ? Cevap vermek gerekirse bizim o dönemde uçaklarımız sınırlı sayıda ve çok önemli savaşlar dışında kullanılamıyor.Filmde Türkleri ''işkenceci'' bir millet olarak gösteren David Lean ve ekibine Çanakkale Savaşı hakkında İngiliz askerlerin anılarını dinletmek gerekir.Ancak bu film aracılığıyla Arapların ''barbar,pis ve cahil'' bir millet olduğunu bir kez daha anlıyoruz.



Lawrence karakterine hayat veren Peter O'Toole rolünü başarılı bir şekilde sergiliyor.Özellikle Türk komutan tarafından taciz edildikten (!) sonra yaşadığı bunalımı çok iyi bir şekilde sergiliyor.Rolüyle Oscar adayı olmayı da başaran O'Toole buna rağmen ödülü kazanamıyor.Yardımcı rolde izlediğimiz Ali karakteriyle Omar Sharif de filmin başarılı isimlerinden.Sharif'in de Oscar adaylığı kazandığını belirteyim.

Müzikleri ve sanat yönetmenliği ile dikkat çeken filmde;John Cox ''En İyi Ses'',Maurice Jarre ''En İyi Müzik'' ve John Box,John Stoll ''En İyi Sanat Yönetmeni'' Oscar'ını almayı başarmış.Zaten filmin en çok övülmesi gereken özellikleri de müzik,ses ve sanat yönetmeliği.!

David Lean 7 kez ''En İyi Yönetmen'' kategorisinde aday olduğu Oscar ödülünü 2 kez kazanma başarısı göstermiş.''The Bridge on the River Kwai'' filmiyle ilk ödülünü ''Lawrence of Arabia'' ile de 2.Oscar heykelciğini kazanmış.David Lean sinemaya çok şey kazandırmış ancak Lawrence of Arabia filmiyle bir yönetmenin yapmaması gereken düzeyde işler yapmış.Bir yönetmen tarafsız olmayı bilmelidir her zaman.Yoksa Oscar ödülü almışınız ne önemi var !

Özetlemek gerekirse Lawrence of Arabia 3,5 saate yakın süresiyle çok uzun ama kendini izlettiren,senaryosuyla tartışılması gereken,başarılı müzik,ses ve sanat yönetmenliğiyle övülmesi gereken ve sinemaseverlerin izlemesi gereken başarılı filmlerden birisi.Ancak ''mükemmel'' değil.Mükemmel olan doğruları yansıtabilmektir.

Film Değerlendirmesi [B] [7/8.5]